Zoeken

Bierbrouwerij Waldeck

Brouwerij

Opgericht: 1866
Gestopt: 1895

Namen

(1866-1883) Bierbrouwerij Artevelde
(1883-1895) Bierbrouwerij Waldeck

Etiketten:

Provincie: Groningen

Vestigingsadres

aan het Hoendiep Hoogkerk (gemeente Groningen)

Geschiedenis

In 1866 werd de NV Groninger Bierbrouwerij Artevelde opgericht met Joost Wijnveldt als directeur. De brouwerij werd gevestigd in een oude zeepziederij aan het Hoendiep in Hoogkerk en werd vernoemd naar de destijds populaire historische figuur Jacob van Artevelde. Van Artevelde was, naar een omschrijving uit 1859, een bierbrouwer, die in 1336 zijne medeburgers in opstand bragt tegen den graaf van Vlaanderen en dezen dwong zijne staten te verlaten.

De brouwerij had al snel diverse depots in de noordelijke provincies en daarbuiten. In 1867 was bij het depot in Leiden Nederlands Beijersch bier verkrijgbaar voor 20 cent per fles. Artevelde produceerde ook Wiener bier. Door de vertegenwoordigers van het originele Wiener bier van Dreher werd van dit brouwsel gezegd: of dit de naam verdient kan men het beste beoordeelen door hetzelve met ons Bier te vergelijken. Het depot in Borculo adverteerde in 1868 met Zomer-Lagerbier. In hetzelfde jaar werd de naam veranderd in Groninger Stoombierbrouwerij Artevelde.

In 1878 werd de in volle werking zijnde Stoombierbrouwerij Artevelde te koop aangeboden. Joost Wijnveldt zette de brouwerij voort met Johannes Sannes onder de firma Wijnveldt en Sannes. Het bier van Artevelde werd door de volksbond voor het gebruik van bier als volksdrank gerekend tot de zeer goede bieren met een alcoholgehalte van hoogstens 3 procent en een moutextractgehalte van 3-5 procent.

Nadat Wijnveldt de firma had verlaten ging Sannes in 1883 een nieuwe vennootschap aan met Heinrich Stiehl, die daarvoor werkzaam was in Almelo. De naam werd gewijzigd in de Groninger Stoom-Beijersch-Bierbrouwerij Waldeck, naar de streek in Duitsland waar Stiehl was geboren. Een jaar later werd de vennootschap alweer ontbonden.

Heinrich Stiehl vond in scheepsbouwer Jacob Mulder een nieuwe vennoot. Maar ook de firma Mulder en Stiehl was geen lang leven beschoren. Vanaf eind 1885 werd brouwerij Waldeck geleid door Jacob Mulder en zijn zoon Fokko Mulder. Hun assortiment bestond met Beiersch, Pilsener, Dortmunder, Munchener, Bock en Lager bier volledig uit ondergistende bieren. In 1889 werd ook de lokale specialiteit Kluinbier gebrouwen.

In 1891 liet Arnold Johan Luitingh weten dat hij zich in Hoogkerk had gevestigd nadat hij bijna drie jaar brouwmeester was geweest bij het Hert in Haarlem. Hij sloot zich bij de vennootschap van vader en zoon Mulder aan, maar ook deze overeenkomst duurde niet lang. In 1893 werden Arnold Luitingh en Pieter Louis van Genderen de nieuwe eigenaren van de brouwerij.

Onder de firma Luitingh en Van Genderen ging brouwerij Waldeck over op de productie van Extra Stout en Pale Ale. Op 1 augustus 1895 kwam ook aan deze firma een eind en werd de brouwerij definitief opgeheven. Pieter van Genderen werd hoofdagent voor Groningen van brouwerij 't Haantje uit Amsterdam.

In het pand waarin de brouwerij was gevestigd werd, net als voor 1866, een zeepziederij gevestigd. Later is het gesloopt voor de verbreding van het Hoendiep. De brouwerij kwam nog een keer in het nieuws toen bierhandelaar Ron Vossen, met behulp van de Arcener Bierbrouwerij, het Luitingh's Extra Stout in 1983, nog eens op de markt bracht.