Bierbrouwerij 't Koelschip
Brouwerijhuurder
Opgericht: 1995Gestopt: 2014
Provincie: Flevoland
Postadres
AlmereGeschiedenis
De liefde voor bier ontstond bij Jan Nijboer rond 1975 na een bezoek aan vrienden in Engeland. Deze vrienden brouwden zelfstandig bier uit een concentraat in blik. Ongeveer 30% van de Engelse huishoudens brouwden destijds op deze wijze hun eigen bier. Enkele blikken werden destijds terug genomen naar Nederland. In Nederland was deze brouwwijze nog niet populair. Om deze reden moesten de 'blikken' destijds in Zutphen worden opgehaald. Lectuur over het brouwen van bier alsook het bezoeken van bierbrouwerijen vergrootte de bierkennis. De zolder werd ingericht als primitieve brouwerij.
Brouwerij 't Koelschip bestaat in principe al sinds 1992, niet als officiële brouwerij, maar sindsdien geven brouwmeester Jan Albert Anton Nijboer (1947) en zijn vrienden brouwdemonstraties op locatie. De naam van de brouwerij is afgeleid van de grote platte bak waar de gekookte wort in een dunne laag doorheen loopt. Door het grote oppervlak koelt het wort snel af. Boven deze kuip zit een puntdak met open nok en enkele openingen aan de zijkanten. Hierdoor kan de damp goed ontwijken en wordt het infectiegevaar beperkt. Het puntdak geeft het geheel het uiterlijk van een schip op zijn kop. Koelschepen worden in de grote industriële brouwerijen niet meer toegepast wegens het grote infectiegevaar. In het algemeen worden zij vervangen door platenkoelers.
Initiatiefnemer tot oprichting van de brouwerij was Jan Nijboer die in samenwerking met Wim Fritz en Manfred Tiedtke, allen woonachtig in Almere, de plannen uitwerkte. Jan Nijboer had op dat moment veel ervaring als thuisbrouwer. Als stagiair heeft hij bovendien veel tijd doorgebracht in diverse brouwerijen. Het was dan ook voor de hand liggend dat hij de roerstok ging hanteren. Wim Fritz verdiende de kost als manager. Hij hield zich dan ook met de zakelijke kant van de onderneming bezig. Om de installatie te bekostigen werden sponsors geworven en 'vriendencertificaten' verkocht. In 1996 wijzigde de plannen en hield Manfred Tiedtke het voor gezien.
De brouwerij was in eerste instantie gepland op een locatie in Lelystad. Lange tijd bleef het slechts bij plannen. De brouwerij zou zich vestigen op de Bataviawerf in Lelystad. Op deze werf ligt de Batavia, een nagebouwd koopvaardijvaartuig uit de tijd van de V.O.C. Op deze locatie was tevens een sportmuseum gepland.
De gemeente Almere kocht in 1996 Boerderij de Kemphaan aan met de bedoeling daar een stadslandgoed aan te leggen. Onder leiding van Staatsbosbeheer werd een educatief centrum ingericht, maar ook een boerderij waar op diverse terreinen, waaronder op biologisch gebied, voorlichting werd gegeven. Op deze locatie zou ook de brouwerij worden gevestigd. De bedoeling was om naast een ambachtelijke bierbrouwerij tevens een proeflokaal in te richten alsook een biermuseum. Voor het inrichten van het museum viel het oog op het materiaal van de gesloten Brauerei Gambrinus uit het Zuid-Duitse Bamberg. Het demonteren en vervoeren van deze installatie vergde maar liefst een hele week. Helaas liepen de zaken niet op rolletjes. In 1998 leken de kansen voor een brouwerij in Almere dan ook af te nemen: de plannen van de projectontwikkelaar om op het landgoed De Kemphaan een brouwerij in te richten waren van de baan. Volgens de projectontwikkelaar zou de locatie hiervoor niet geschikt zijn.
Brouwer Jan Nijboer wist echter niet van opgeven en brouwde thuis verder. Alle ingrediënten waren afkomstig uit de directe omgeving van Almere. Het assortiment bieren van Brouwerij 't Koelschip werd destijds verkocht in de gelijknamige bierwinkel in Winkelcentrum 't Circus aan de Grote Markt in Almere Stad. De bierwinkel was eigendom van de vrouw van Jan Nijboer: Marianne Nijboer-Carper (1946).
Eind 1998 werd bekend dat Brouwerij 't Koelschip de beschikking zou gaan krijgen over een pand op een klein industrieterrein aan de Steurstraat, gelegen in de Waterwijk, in Almere. Vanaf februari 1999 werd hier gebrouwen. Op 24 maart 1999 werd de brouwerij geopend door burgemeester Ouwerkerk van Almere. De locatie aldaar bestond uit de brouwerij, een proeflokaal en een opslagruimte. Aanvankelijk werd er op deze locatie een wekelijkse hoeveelheid bier gebrouwen van tussen de 50 en 100 liter. Eind 1999 trok Wim Fritz zich terug uit de brouwerij. Jan Nijboer koos bewust voor een kleinschalige ambachtelijke brouwerij: personeel en transport kosten immers geld!
In juli 2000 sloot de brouwerij haar poorten van de locatie in de Steurstraat. En van de redenen was dat de gemeente Almere de brouwerij sommeerde geen bieren meer te laten proeven in het pand aan de Steurstraat. Hiernaast bleek de belangstelling vanuit de inwoners van Almere minimaal, waardoor een brouwerij in de opzet zoals Jan Nijboer deze voor ogen had niet rendabel bleek. Om het voortbestaan van de bierspeciaalzaak niet op het spel te zetten werd besloten de brouwactiviteiten te staken. Er werd echter nog wel gezocht naar een geschikte locatie, alwaar de activiteiten weer konden worden hervat. Tot die tijd werd het standaard bierassortiment gebrouwen bij de Duitse Gasthaus-Brauerei Leuchtturm Gunzenhausen GmbH. Het betrof hier met name de bieren Almeers Amber, Almeers Blond Bier en Almeers Tarwebier, hoewel er ook nog andere bieren werden gebrouwen wanneer de brouwcapaciteit in Almere niet toereikend was. De huur van de brouwerij aan de Steurstraat 5, 1317 NZ in Almere werd eind 2000 opgezegd. De apparatuur werd afgestoten aan de Stichting B.O.T. in Almere en de overige artikelen werden thuis bij Jan Nijboer opgeslagen dan wel in de winkel verkocht. Na de sluiting werd er door Jan Nijboer nog wel thuis gebrouwen.
Eind 2000 zag het er even naar uit dat de brouwerij zich kon vestigen op een locatie in Emmen, gelegen tegenover de dierentuin. Na enig onderzoek bleek ook dit plan te veel voeten in de aarde te hebben.
Begin 2001 leek het erop dat de brouwerij zich alsnog kon vestigen op het landgoed De Kemphaan in Almere. Het was de bedoeling de brouwerij op deze locatie in de loop van 2001 in gebruik te nemen. Naast de brouwerij zou er op deze locatie een horecagelegenheid, een geitenweide, een apen-eiland voor de Stichting Aap en een informatie-centrum van de Gemeente Almere worden gevestigd. In januari 2002 werd echter duidelijk dat de Gemeente met Erik Bok (bekend van Brouwerij De Leckere) in zee zou gaan. Weer een droom aan flarden...
In 2002 werd ongeveer 60% van de bieren van Brouwerij 't Koelschip gebrouwen met behulp van de faciliteiten van de Duitse Brouwerij Leuchtturm.
Per 1 maart 2003 verhuisde zowel de brouwerij als bierspeciaalzaak 't Koelschip van de Grote Markt 211, 1315 JE in Almere Stad naar een industrieterrein aan de Markerkant 10-46 in Almere Stad waar hij de beschikking kreeg over een pand waarin zowel de brouwerij als de bierspeciaalzaak in ondergebracht kunnen worden. De brouwinstallatie nam hij mee vanuit zijn oude pand aan de Steurstraat, waar hij zijn brouwactiviteiten van de gemeente moest stoppen. Kort nadat hij dit pand feestelijk had geopend sommeerde de gemeente hem echter de activiteiten te staken en het pand te sluiten.
Sindsdien brouwt Jan Nijboer op kleine schaal aan de Grace Kellystraat. Per brouwsel wordt er 1 hl gebrouwen. In 2005 besloot Jan Nijboer zijn speurtocht naar een geschikte locatie te staken. In 2005 werd een nieuwe brouwinstallatie aangeschaft bij de firma Brumas in het Duitse Bayrischzell. De installatie werkt middels stoominjectie. Met de installatie kan ongeveer 50 liter per week worden gebrouwen. De installatie wordt niet alleen in Almere gebruikt maar ook op locatie.
In 2013 werd een nieuwe brouwinstallatie aangeschaft bij Speidel in het Duitse Ofterdingen in Beieren. Hiermee kan er per brouwsel 75 liter worden gebrouwen, daar waar er voorheen 25 liter per brouwsel kon worden gebrouwen. In april 2014 maakte Jan Nijboer bekend dat hij besloten heeft om per 1 april 2014 de brouwactiviteiten te staken wegens gezondheidsproblemen.
Eigenaren
Brouwers
Niet meer gebrouwen bieren (61)
Regulier assortiment
't Koelschip Meibock AlmeerstripelOverig
't Groene Hart Bier 't Koelschip BAV 15 jaar 2000 Millennium Bier (7.5%) 2000 Millennium Bier (8.5%) 2000 Millennium Bier (9.5%) Abraham Bier Almeers Amber Bier Almeers Blond Bier Almeers Bockbier Almeers Stoom Festivalbier Almeers Tarwe Almeers Winterbier Almeers Zomerbier Almere Beursbier Bloemendaal Goes Classic Dertiger Eclipsbier Eerste Bier van de Eeuw Ende Joars Bier Explosie Flevo Bock Flevo's Blondje Tripel Flevo's Monnikenbier Flevolander Amber Freundschaftbier Gefeliciteerd Gerstenat Herfstbier Almeers Bok Hopfa Weisse Keltisch Weissebier Hopfa Zupfa IJsbier Keltisch Blond Kemphaanbier Koelschip Amber Koelschip Kerst Bier Koelschip Kerstbier Koelschip Lentebier Koelschip Oerbier Koelschip Paasbier Koelschip Rookbier Koelschip Winterbier Marianne's 50+ Bier Mistery Of Beer Obilix Oogstbier 1996 Oogstfeestbier Oranje Bier 1996 Oranjebier Oudejaarsbier 1996-1997 Pampus Bier Polder Bier Sara Bier Sinterklaasbier Start The Future TR Club Holland Zomermeeting 1997 Veertiger Vijftiger ZuyderzeebierAanvullingen voor deze pagina kunnen worden doorgegeven via feedback-knop