Canon van de Nederlandse biercultuur
Op je telefoon bekijk je de
Canon het best in landscape
Welkom bij de Canon van de Nederlandse biercultuur. Hier kunt u door de tijd ‘stappen’ in het spoor van ons bier. De ontwikkeling en cultuur van het Nederlandse bier zijn gevormd door gebeurtenissen, personen, objecten en plaatsen. In deze canon vindt u een rijke collectie verhalen over de belangrijkste en interessantste daarvan. De Canon van de Nederlandse Biercultuur is ook in boekvorm verkrijgbaar.
U kunt elk verhaal los lezen. Daarnaast vindt u hier een doorlopende geschiedenis van bier, brouwen en drinken, verdeeld in zeven tijdvakken. Het zijn handzame beschrijvingen van ‘oerbier’, gruit- en hoppenbier, de bloei van onze brouwsector in de 15e eeuw, het bier tijdens de Republiek der Nederlanden, de neergang ervan in de 18e eeuw en de blijvende impact van het ‘Beijersche’ bier. Het laatste tijdvak is het onze, met zijn grote diversiteit aan biersoorten en explosief gestegen aantal makers.
| Tijdvakken: Oerbier (–900) Gruitbier (900–1300) Hoppenbier (1300–1550) Het vrije bier (1550–1650) Bier in verval (1650–1835) Beijersch bier (1835–1980) Verscheidenheid in bier (1980–) |
Over de biercultuur en biergeschiedenis is nog veel meer te vertellen. Daarom hebben we hier ook een aanvullende collectie verhalen samengebracht. Bijvoorbeeld over typisch Nederlandse verschijnselen als scharrebier, warm bier en ‘Nederhop’. Maar ook over het bottelen van bier, over bierliederen en over bijzondere glazen of andere verzamelobjecten.
Deze canon is dynamisch. Opvattingen, inzichten en accenten zijn immers veranderlijk en er worden nog altijd nieuwe ‘ontdekkingen’ of vaststellingen gedaan. De canon kan dus worden aangevuld, gewijzigd of bewerkt en reacties zijn welkom.
De Canon van de Nederlandse biercultuur werd mogelijk gemaakt door een gift van Fortbrouwerij Duits & Lauret en Mitra Drankenspeciaalzaken uit de opbrengst van het 5e Tevreden-bier en door de belangeloze medewerking van onze auteurs. De verhalen zijn vrij van rechten en kunnen door iedereen worden gebruikt met als bronvermelding Stichting Erfgoed Nederlandse Biercultuur.
Oerbier (–900)
-
In de Engelse Cotswolds, tussen Oxford en Wales, is de grafsteen gevonden van Sextus Valerius ... -
Aan het begin van onze jaartelling was het huidige Nederlandse grondgebied, voor zover het niet ... -
In de loop van de zevende en achtste eeuw veroverden de Franken vanuit het zuiden het hele gebied ... -
Kloosterbier
816In de middeleeuwen zijn op het grondgebied van het latere Nederland meer dan vijfhonderd kloosters ...
Gruitbier (900–1300)
-
Op 11 april 999 ondertekende keizer Otto III van het Duitse Rijk een giftbrief aan bisschop ... -
Net als in de tijd van de Grieken en Romeinen begonnen wetenschappers in de middeleeuwen aan boeken ... -
Het gruithuis
1200In het centrum van het Gelderse Elburg staat in de Krommesteeg een prachtig gerestaureerd ... -
In het Zuid-Limburgse dorp Mechelen staat aan de Hoofdstraat een statig gebouw dat eeuwenlang als ...
Hoppenbier (1300–1550)
-
Rond 1300 werden bieren die uit Noord-Duitse Hanzesteden afkomstig waren in Nederland heel ... -
De stadskeur
1350Vanaf de jaren 1320 was het in Nederland toegestaan om bier te brouwen met hop. Hopbier was langer ... -
Exportland van bier
1360Na de introductie van het hopbier in de jaren twintig van de veertiende eeuw groeide de ... -
Vrouwen die brouwen
1380Eind jaren zeventig van de veertiende eeuw was Glorie een vooraanstaande bierbrouwster in ... -
De gist getemd
1400Zonder gist kan er geen bier zijn. Gist is kort gezegd een eencellig organisme dat suikers omzet in ... -
De oudste beschrijvingen van Nederlandse bieren zijn vooral te vinden in zogenoemde stadskeuren: ... -
Wegens de introductie van het hopbier in de veertiende eeuw en de groeiende bierproductie die dit ... -
Bier bestaat voor 90 à 95 procent uit water. Dat klinkt vanzelfsprekend en eenvoudig, maar zo ...
Het vrije bier (1550–1650)
-
Delft stelde zich in de zestiende eeuw uitdrukkelijk open voor innovaties. Dat bleek bijvoorbeeld ... -
Haring en wittebrood: ze zijn synoniem met Leidens Ontzet, jaarlijks gevierd op 3 oktober. Ze ... -
Nijmeegse mol
1632Nijmegen was net als Breda regionaal al sinds de vijftiende eeuw een brouwstad van formaat binnen ...
Bier in verval (1650–1835)
-
Bierbrouwers zijn concurrenten van elkaar, maar ook collega’s. Het vak verbindt hen en ze hebben ... -
De Republiek der Verenigde Nederlanden werd in de zeventiende eeuw een wereldmacht, inclusief haar ... -
Op 11 september 1822 verscheen in de Nederlandsche Staatscourant een uitbreiding van het ...
Beijersch bier (1835–1980)
-
In 1841 werd brouwerij Het Hert in Haarlem uitgerust met een stoommachine. Ook Jacobus van ... -
De naam Heineken is wereldberoemd. Maar het heeft weinig gescheeld of de eerste Nederlandse ... -
Aan de Amsterdamse Nieuwezijds Voorburgwal stond anno 1784 op de plaats van het huidige restaurant ... -
De bock begint
1868In de jaren dertig van de negentiende eeuw maakten Nederlandse bierdrinkers voor het eerst kennis ... -
Bierbrouwerij De Zwarte Ruiter in Maastricht waagde in 1871 de sprong naar het brouwen van ... -
In 2022 publiceerde de belangenvereniging Nederlandse Brouwers cijfers waaruit bleek dat ... -
Supermarktbier
1934Nederlandse brouwers lieten de distributie van bier voor thuisgebruik traditioneel over aan hun ... -
Op 27 augustus 1968 maakten de bestuurders van de Heineken's Bierbrouwerij Maatschappij en van de ...
Verscheidenheid in bier (1980–)
-
Het jaar 1980
1980Sommige jaartallen staan in de geschiedschrijving gegrift, omdat ze synoniem zijn met een bepalende ... -
In 1991 introduceerde brouwerij De Schaapskooi, van de trappistenabdij Koningshoeven in ... -
Na de ommekeer die in 1980 was ingezet brouwden de nieuwe Nederlandse biermakers vooral naar ... -
In 2019 werd een imperial stout uitgebracht onder de naam Body and Soul. Daarmee kwamen veel ... -
Op 1 maart 2022 publiceerde bieraficionado Raymond van der Laan zijn column Een land van gestampte ...
