Facebook Twitter Instagram

Stichting Erfgoed Nederlandse Biercultuur

Eerder verschenen Blogs

De man voor AH

1 september 2023 - Henri Reuchlin.

Afgelopen zaterdagmorgen was ik vroeg bij mijn lokale Albert Heijn om spullen voor het weekendontbijt te kopen. De supermarkt ligt in een brave woonbuurt in Den Haag. In de vensterbank van de etalage zat een smoezelige man met een blik Brouwersbier in z’n hand. Een tweede blik stond geopend naast hem. Onze blikken kruisten elkaar en de man mompelde goedemorgen. Ik groette terug. Maar toen de man verontschuldigend probeerde een gesprek aan te knopen, vluchtte ik snel de winkel in.

Toch laat die bierdrinkende man op de vroege zaterdagochtend mij niet los. Want ook dit is onderdeel van de Nederlandse biercultuur: mensen die ’s ochtends vroeg op straat al aan het bier zitten. Het is een ongemakkelijk onderdeel. We weten allemaal dat bier naast heel veel vreugde en plezier, ook een schaduwkant kan hebben. En heel eerlijk gezegd, daarom is de bierwereld ook zo spannend. Het is niet alleen ‘jippie aye jee!’

De strijd tussen de mooie kanten van bier en de schaduwkant is van alle tijden. We belichten op deze site gewoonlijk de mooie kanten van bier. Maar het is goed om ook bij de andere kant stil te staan. Dat is niet eenvoudig, want zelden zijn de problemen van mensen die te veel drinken ééndimensionaal. Alcohol lijkt als een vergrootglas te werken.

Verschillende landen hebben geprobeerd om vanwege die schaduwkant alcohol dan maar helemaal te verbieden. Die pogingen zijn allemaal mislukt. Ze hebben er niet toe geleid dat er minder problemen ontstonden. In tegendeel. Door de drooglegging in Amerika konden boeven als Al Capone hun maffia-imperium opbouwen. Probleemdrinkers verdwenen in de illegaliteit. Bovendien werd het kind met het badwater weggegooid. Want de mooie en sociale kanten van bier zijn belangrijk voor onze samenleving. Juist in een tijd waarin iedereen zich lijkt terug te trekken in z’n (digitale) bubbel is het belangrijk om onbekenden te ontmoeten, bijvoorbeeld in het café. En de ongemakkelijke waarheid is, dat de meeste mensen nu eenmaal sneller contact met een vreemde leggen na een glas bier, dan wanneer ze een kop thee achter de kiezen hebben. Hoe lekker een kop thee ook kan zijn.

Een bekende truc van de overheid is om de accijns te verhogen. De idee is, dat als je dingen maar duurder maakt, dat mensen er dan vanzelf minder van gaan consumeren. Dat is deels waar, maar eenduidig is het verband niet, vooral niet bij probleemdrinkers. Het blijkt dat generieke maatregelen zelden geschikt zijn om een specifieke doelgroep te bereiken.

Overheidsingrijpen heeft een grote invloed op de biercultuur. Sterker nog, de verschillen tussen de biercultuur van Duitsland, België en Groot-Brittannië zijn voor een groot deel terug te voeren op wetgeving. In België ontstond bijna een eeuw geleden een markt voor zware bieren door een verbod op sterke drank. De Britse biercultuur met z’n laag alcoholische bieren is gedreven door de progressieve accijnsheffing, die bieren boven de 7,5% bijna onbetaalbaar maakt. Arthur Guinness ontwikkelde het recept van z’n iconische stout deels om zo in een lager belastingtarief te vallen. De accijnsverandering die hier op 1 januari ingaat gaat zwaardere bieren meer belasten en lichte minder. Het zal z’n effect op het bieraanbod hebben. Maar of het leidt tot minder probleemdrinkers betwijfel ik.

-- Adverteerders --

© 2017-2025 Stichting Erfgoed Nederlandse Biercultuur