Smaken verschillen
1 juni 2023 - Arjanneke van den Berg (Pink Boots Society Benelux).
De eerste zonnige en vrije dagen hebben we alweer mogen proeven. Het terras zat vol en in de supermarkt staat het bier weer prominent op de kop van de stelling om aandacht te vragen. Met de aankomst van het warmere seizoen verandert ook de kleur van het bier en de verpakking en lijkt men – in tegenstelling tot in het winterseizoen – ook de vrouwelijke consument aan te willen spreken. Waarom in dit deel van het jaar meer dan in dat andere deel? Heeft het te maken met het verschil in winter- en zomerbieren? Zwaar versus licht? Donker versus fruitroze?
Het blijft toch een code die we graag willen kraken: is er een verschil in smaak tussen mannen en vrouwen?
Iedereen begint het leven met een paar duizend smaakpapillen in de mond en elke smaakpapil bestaat uit honderden smaakgevoelige cellen die het signaal van smaak doorgeven aan de hersenen. Rond je 30e zijn er van die duizenden smaakpapillen nog maar een paar honderd over. Een deel van je smaakpapillen bevindt zich ná je mond, in je keel en slokdarm, hierdoor proef je ook wat je doorslikt. Daarin zit geen verschil tussen man en vrouw. Hoe je een smaak ervaart hangt niet alleen af van je smaakpapillen, maar wordt ook bepaald door wat je ruikt. Daarnaast hangt de smaakbeleving sterk af van de vorm, de kleur en het geluid (ja ècht!) van wat je proeft én van de verwachting die je ervan hebt. Wat je vervolgens lekker vindt wordt voor een deel al bepaald in de baarmoeder, voor een deel cultureel en later, door ervaring.
Ga je op zoek naar meer informatie over proeven of over het verschil in proeven, het verschil in smaak – tussen mannen en vrouwen - dan kom je opvallend vaak uit op sites over wijn. Je leest er dat vrouwen betere wijnproevers zijn omdat ze beter kunnen ruiken, over waarom vrouwen beter zouden kunnen ruiken, over dat vrouwen objectievere proevers zijn dan mannen omdat mannen ‘emotionele’ proevers zijn. Enfin, google er ‘ns op rond zou ik zeggen.
Erg leuk vond ik het dus dat ik werd uitgenodigd om te jureren bij een wedstrijd uitgeschreven door Amateurbierbrouwersvereniging ’t Wort Wat. De opdracht was een stout brouwen die vervolgens beoordeeld zou worden door een proefpanel bestaande uit mannen en een panel met alleen vrouwen. Heel erg benieuwd hoe het verschil zou liggen bij het proeven van bier. Dertig stouts later – ik zal het lange verhaal kort houden – was de uitkomst dat de top 5 van beide panels exact hetzelfde was. Alleen was de vrouwelijke jury strenger geweest en hadden de mannen hogere punten uitgedeeld.
Maar één onderzoek is geen onderzoek, dus toen ik las dat er bij ‘Women’s International Trophy, wines, beers and spirits tasted by women’ nog bier jury-leden werden gezocht heb ik mij meteen aangemeld. De wedstrijd, in eerste instantie opgezet om de wijnstreek van Rheinland-Pfalz meer in het zonnetje te zetten, is uniek in z’n soort omdat de internationale jury volledig uit vrouwen bestaat. Het doel is de sector hiermee verder emanciperen en vrouwen meer ervaring op laten doen. Ik ken in Nederland een heel aantal vrouwen die serieus met bier, bierproeven en jureren bezig zijn. Helaas zijn er weinig mogelijkheden om te oefenen; er zijn niet veel professionele bierwedstrijden en het is moeilijk om in aanmerking te komen voor een juryplek in het buitenland. Dus met wat rondbellen had ik al snel een kwartet compleet. Met twee andere vrouwelijke biersommeliers en een bierkeurmeester boekten we onze treintrip en gezamenlijk onderkomen in Mainz. Ik heb alleen het sociaal programma aan het eind van de dag mee kunnen draaien omdat ik op het moment van de keuring de prijs voor het Beste Bier van Nederland in ontvangst mocht nemen voor ons Schwarzbier, over vrouwenbiertjes gesproken (fuck frambozen ?) en heb dus niet verder kunnen onderzoeken of er een verschil is in het proeven tussen mannen en vrouwen.
Misschien moet ik het daarom maar bij de uitkomst van de eerste test houden; er is geen verschil in het proeven zelf of in smaak. Al zou ik het leuk vinden die test te herhalen (oproep!). Maar de omgeving waarin je een bier proeft, je gezelschap of wat je erbij eet kan wel het verschil maken. Als we er nou voor zorgen dat die omgeving èn dat gezelschap net zo aangenaam is voor mannen als voor vrouwen, gaat hopelijk ook de waardering gelijk oplopen en hoeven we het nóóit meer over mannen- en/of vrouwenbier te hebben…
