Twintig jaar CRAFT
1 april 2023 - Henri Reuchlin.
Afgelopen maand organiseerde CRAFT, de belangenvereniging van onafhankelijke brouwerijen in Nederland haar zevende Dutch Craft Beer Conference. Het thema was heel actueel: Brewing Energy Efficient and Responsible. En nee, deze column gaat er niet over dat een organisatie die ‘lokaal’ hoog in het vaandel heeft staan, in zijn naamgeving steeds voor Engels kiest. De craftbierrevolutie is immers uit Amerika overgewaaid, net zoals de pilsrevolutie dik hondervijftig jaar geleden uit Beieren en Bohemen kwam. Daarom spreken we in het Engels van India Pale Ale en in half Duits van Maischeketel. De bierwereld tooit zich nu eenmaal graag met vreemde veren.
Dutch Craft Beer Conference 2023.
Tijdens de conferentie stond CRAFT ook stil bij haar twintigjarig bestaan. Oprichters Constant Keinemans, Frans Schamp, Arjan te Hoonte en Jan Wolfs haalden herinneringen naar boven over de beginjaren van de organisatie. De vijfde oprichter, Jan van Kollenburg is helaas overleden. Het was een mooi beeld, vier voormalig jonge honden, die alle vier nog steeds in de biersector werkzaam zijn. Ook mijn gedachten gingen twintig jaar terug, toen ik hetzelfde groepje bij elkaar zag schuiven aan een ronde tafel in een hoekje van het proeflokaal van Stadsbrouwerij De Pelgrim. Het was in de marge van een jaarlijkse bijeenkomst voor kleine brouwerijen die het Produktschap voor Bier organiseerde. In totaal bestonden er toen achtenzeventig brouwerijen in Nederland, waaronder een aantal huurbrouwers. Volgens de Stichting Erfgoed Nederlandse Biercultuur zijn er twintig daarvan alweer gesloten.
Het Produktschap voor Bier was een publiekrechtelijke organisatie, een instantie waarin werkgevers en werknemers uit de sector vertegenwoordigd waren en waaraan de overheid bepaalde wetgevende taken had overgedragen. Zo mocht het Produktschap voor Bier vaststellen wat de wettelijke definitie van bier is. Inmiddels is dit vastgelegd in de Warenwet. Bij het Produktschap waren alle brouwerijen verplicht aangesloten, hoewel het ervoor gekozen had kleine brouwerijen geen lidmaatschapsgeld te laten betalen. De feitelijke werkzaamheden van het Produktschap werden verzorgd door het secretariaat van het Centraal Brouwerij Kantoor (CBK, de voorloper van Nederlandse Brouwers).
Met de groei van het aantal brouwerijen vond het Produktschap voor Bier het twintig jaar geleden nuttig om de kleine en ondernemende brouwers een klein beetje te informeren welke wettelijke eisen er aan bier gesteld worden, en ook bij te praten over politieke ontwikkelingen. Dat was best spannend: zaten de kleine brouwerijen hier wel op te wachten? Wat zou de reactie zijn op een bijeenkomst die in wezen vanuit het CBK, de grotere brouwerijen, georganiseerd was? Op de eerste bijeenkomst bij de Hertog Jan Proeverij in Arcen bleken zorgen onterecht. Het was voor het eerst dat er echt een platform gecreëerd was waar alle brouwers ervaringen met elkaar konden uitwisselen. Bovendien bestond er een enorme honger naar kennis. Al snel werd besloten om van deze informatiebijeenkomst een jaarlijkse traditie te maken. En bij een volgende editie vormde zich het eerder genoemde vijfmanschap aan de ronde tafel bij Stadsbrouwerij De Pelgrim. Een eigen organisatie voor kleine brouwerijen was geboren. Als naam werden de letters KBC gekozen: CBK, maar dan omgekeerd. Die letters stonden voor Klein Brouwerij Collectief. Dat grappige woordspel werd later omgezet in het professioneel klinkende ‘CRAFT’. Wat gebleven is, is het constructief overleg met Nederlandse Brouwers. En nu het Produktschap is opgeheven blijkt de Dutch Craft Beer Conference een mooie voorzetting van de informatiebijeenkomsten waaruit het KBC ooit voortgekomen is.
