Witte vlekken
1 november 2021 - Raymond van der Laan.
Hoe was de vakantie? Heerlijk, dank je. En die van jou? Nou, we zijn naar Duitsland geweest. Op een soort van roadtrip. Straßenfahrt heet dat daar. Denk ik. We waren onder meer in Oberpfalz. Prachtig hoor. Maar het Duits dat ze daar spreken is nou niet bepaald van het type dat ik me van de middelbare school herinner. Dit waren niet gewoon een paar schwere wörter, nee, alle klanken die we opvingen waren nogal, ehm, schwierig. Toen we de maandagochtend-notabelen bij Zoiglstube Teicher in Neuhaus zoiets na onze zoveelste paniekaanval voorzichtig duidelijk probeerden te maken, barstten de heren in onbedaarlijk lachen uit. Alsof jullie Duits zo lekker klinkt, was de strekking van hun vrolijke ripostes. Denk ik.
Enfin. We kwamen voor het bier, en we kregen bier. We kwamen voor de verhalen, en we kregen verhalen. We kwamen voor de instant Gemütlichkeit, en we kregen instant Gemütlichkeit. Je kunt nog zoveel bierplekken hebben bezocht in je leven, witte vlekken op de kaart zullen er altijd zijn. Afgelopen zomer hebben we een paar van die vlekken met wat eerste voorzichtige potloodstreken kunnen intekenen. Zo werd onze bierwereld weer een stuk rijker en smaakvoller. Nog boeiender. Terug in onze eigen Hollandse heimat gaf het betrekkelijke einde van de coronatijd het startsein voor het verder inkleuren van de witte vlekjes dichter bij huis. Festivals, proeverijen, tap takeovers; lezers van dit blog kennen het klappen van de zweep.
Het inkleuren van witte vlekken. Het ontdekken van nieuwe gebieden, gebruiken en smaken. Gebieden, gebruiken en smaken die ooit zo vanzelfsprekend waren maar door jarenlange verwaarlozing aan het zicht onttrokken waren, of zelfs helemaal vergeten. Een herontdekking, die door sommigen revolutie wordt genoemd. Maar dat is het nou net niet. Want een revolutie eet haar eigen kinderen op, en vervangt de ene absolute heerser door de andere. Die kant gaan we liever niet op. Laten we het liever een renaissance noemen. Want een renaissance doet groeien en bloeien. Laat zich inspireren door oude, in sommige opzichten betere tijden, en brengt een geleidelijke maar vooral blijvende verandering teweeg. Zolang we het s-woord weten te vermijden althans, maar die opmerking mag als open deur worden verondersteld.
In het infoboekje van het PINT ledenfestival van jongstleden oktober zag ik de frase Mission Accomplished. Dat dacht ik dus even niet. Alsof er geen witte vlekken meer zijn in te vullen. Ja, de bezoekers van het feest van het veertig-en-een-jaar oude PINT hebben vast een bont ingekleurde kaart thuis aan de muur hangen. Maar ik heb het over andere witte vlekken. Want op nog zoveel plekken in Nederland, in zoveel huizen, in zoveel kroegen, in zoveel restaurants is schraalhans biermeester. Hoe meer er ingekleurd wordt, hoe meer witte vlekken er zichtbaar worden. Omdat de ruimte tussen die kleuren steeds opvallender afsteekt. Het wit van het niet kunnen bereiken van een heel groot deel van de bierdrinkers.
Het Nationaal Bieronderzoek geeft aan dat het aandeel pils (ik vermoed van het industriële soort, je weet het nooit met dat malle s-woord dat in dit onderzoek wordt gebruikt als ‘biersoort’; het is in de recentere edities van het onderzoek gedefinieerd als ‘bier van 5% of meer’, hoe heerlijk is dat toch, I rest my case nog lang niet) in de vraag ‘welk bier drink je minimaal eenmaal per maand’ gestaag daalt in de laatste acht jaar, van zo’n 80% naar 70%. Maar de mission is daarmee niet accomplished. Bier krijgt nauwelijks aandacht in mainstream media, of het moet al gaan over de ‘bijzondere speciaal biertjes’ van een lokale hobbyist, of een startende ondernemer in de economie-sectie van de krant. De bierkaart in veel reguliere horeca is niet meer dan een geplastificeerde, futloze verzuchting met kringen en vlekken. Het zijn de plekken waar een flesje Fristi op meer liefde en aandacht kan rekenen dan een glas bier. Kookclubs drinken niets dan wijn bij hun gevulde kwarteleitjes met veenbessensaus. Etcetera etcetera. Het zijn geen klachten, het zijn constateringen.
Daarom: doorkleuren! Tijd om op te schalen! Renaissance 2.0! Spoor horeca-opleidingen aan om nu eens echt aandacht aan bier te besteden! Investeer in effectieve consumentenvoorlichting! Informeer en betrek professionals uit de vaderlandse gastronomie! Laat het maken van strips aan uitgevers over en ga bier maken! Stop met zeggen ‘het is een uit de hand gelopen hobby’! Stop subiet met het s-woord! Stop met ‘biertje’! Maak een einde aan Fristibier! Stop geen energie in de discussie over brouwerijhuurders! Blijf werken aan een herkenbaar en altijd verkrijgbaar basisassortiment met grotemensennamen!
Vul de witte vlekken in. Voor het te laat is.
