Moeilijk bier
1 maart 2021 - Raymond van der Laan.
Moeilijk bier. Niet bepaald een geuzennaam om met trots te dragen, deze term die ik gebezigd hoor worden door hen die al die opwinding over craft bier, of – en ik neem nu even preventief mijn toetsenbord af met desinfecterende gel – speciaalbier, nogal overdreven vinden. Dat wezenloze gelul over de smaak van abrikoosjes en chocolade! Hou toch op met je biertjes voor vijf euro per stuk! Bier moet je gewoon hakken! Weg met dat smaakjesbier! Bier is om lekker van te boeren!
Ik hou zelf wel van moeilijk bier. Bier waar je een beetje moeite voor moet doen om het te leren kennen. Bier met een verhaal, dat die moeite dubbel en dwars waard is. Net als Mozart moeilijker is dan de Toppers. Of een Ottolenghi-maaltijd moeilijker is dan de McDonalds. Picasso moeilijker dan Bob Ross. James Joyce moeilijker dan Ronald Giphart. Enfin, u heeft een beeld. Moeilijker doet meer pijn, kost meer bloed, zweet en tranen, maar is ook intenser, interessanter, spannender, belonender, bevredigender. En door dat bier te drinken, voel ik me zelf ook een beetje interessanter en spannender dan iemand die supermarktkratjes uit de aanbieding koopt. Specialer. Het straalt toch een beetje op je af, nietwaar.
Tja, bier kan nou eenmaal een beetje moeilijk zijn. Bier speelt soms een beetje hard to get, praat tegen je terug, heeft wat te vertellen. Trekt af en toe zelfs een soort van pantser op waar je niet zomaar doorheen prikt. Sta je daar weer in je koelkast te staren, met een ongehoorde dorst naar een glas koel prikkelend, verheffend bier na een lange dag werken. Of na een voetbalwedstrijd. Of een bezoek aan je schoonmoeder. Je hebt gewoon wat nodig. Iets wat het leven weer in je terugbrengt, de verdorde organen en zintuigen weer van frisse groene energie voorziet. Een regelrechte lifesaver, niets minder.
Je kijkt. Wordt het die antieke oude geuze die je al een leven lang bewaart voor de juiste gelegenheid? Een barrel aged vanilla-cocos imperial stout uit de VS die je al met al twintig euro heeft gekost? Die unieke sour blend met dertien wilde kruiden, zes maanden afgerijpt in een notenhouten vat uit Zuid-Portugal, geheel in blauwe was gedrenkt? Je keus valt uiteindelijk op die double imperial triple dry hopped IPA met quadruple wood infusion van die nieuwste uberhipste brouwer uit het noorden van het oosten van het land. Je reikt je hand uit. En dan zegt zo’n bier: wat zit je nou te kijken, pannenkoek? Heb ik wat van je aan?
Moeilijk bier, wat u zegt. De ene keer kun je het beter hebben dan de andere. Wat dat betreft is – en ik sop nu ook mijn beeldscherm even af met groene zeep – dat speciaalbier ook wel een beetje een stressfactor, als ik eerlijk ben. Elke maand, elke week, elke dag is er wat nieuws te melden door de heren en dames brouwers. Elk uur schiet er iets op je tijdslijn voorbij dat je ook wilt, nee, moet hebben. En jij niet alleen – hele hordes collega-neuroten zwermen als vliegen op de bierstroop af en dus is alles binnen drie milliseconden uitverkocht en is de fear of missing out een regelrecht feit geworden. Week in, week uit. Als je dan op zoek naar troost met hangende schouders naar de lokale slijter sloft, op weg naar dat ene bier van die ene favoriete brouwerij van vorige maand, dan wacht daar de volgende teleurstelling: sorry, eenmalige collab, op, wordt niet meer gemaakt.
Word ik af en toe een beetje moe van moeilijk bier? Zal ik het maar gewoon zeggen: ja, dat word ik. En als ik het al word, wie dan nog meer? Sterker nog: snap ik nu die mensen die wars zijn van moeilijk bier? Die bier zien als iets dat hun leven aangenamer en draaglijker moet maken, in plaats van nóg ingewikkelder en veeleisender dan het al is? Ben bang van wel. Voor hen is – en ik dompel nu mijn hele laptop onder in een badkuip vol bleekwater – speciaalbier dus niet wat het kan zijn. Wat het voor mij is. En dat komt door dat moeilijke bier.
Variatie in bier is een Goed Ding. Ik vind dat iedereen daarvan mag genieten. Ik hoop dat zoveel mogelijk mensen daar van gaan genieten. Ik wens dat mijn buurmannen wat anders gaan verstaan onder ‘biervariatie’ dan de ene keer een groen kratje, en dan weer een rode. Ook een beetje uit eigenbelang, want dan gaat het niet meer weg. Iets met kritische massa. Maar dat alom omarmen van biervariatie gaat dus niet gebeuren als het moeilijk is. Het gaat alleen gebeuren als het begrijpelijk, niet-elitair, makkelijk, kapsonesloos, in één keer overtuigend en normaal is. Ik prijs de brouwer die de thermostaat wat lager zet, op zoek gaat naar de aanwezigheid van oogkleppen dan wel tunnelvisies bij de marketingafdeling, het woord ‘core range’ eens opzoekt in het woordenboek, en goed kijkt naar wat eeuwenoude bierculturen in de ons omringende landen nu eigenlijk kenmerkt. Zo moeilijk hoeft het allemaal niet.
Moedeloos word je van moeilijk bier. Moeven met moeilijk bier!
